سرمایش جذبی یا برودت جذبی
سرمایش جذبی یا برودت جذبی به روشی برای تولید برودت یا سرما گفته میشود که از یک منبع گرما (تولید شده از تابش خورشید، آب گرم کارخانهها، شعله مستقیم) استفاده مینماید.
از یخچالهای جذبی عموماً برای سرمایش مواد غذایی کاروانها استفاده میگردد.
از این روش همچنین میتوان برای برودت ساختمانهایی که دارای منابع گرمایی ارزان قیمت هستند نیز استفاده نمود.
استانداردهای برودت جذبی توسط ANSI/AHRI standard 560-2000 ارائه شدهاست.
اصول و روش کار سرمایش جذبی یا برودت جذبی
پایه کارکرد سیستم تبرید جذبی و تراکمی یکسان میباشد و هر دو با استفاده از دمای بخار بسیار پایین مبرد کار میکنند، در هر دو نمونه مبرد جهت بخار شدن در فشار معین به اندازه گرمای نهان خود از محیط اطراف گرما را جذب مینماید و باعث خنک شدن آن میگردد. تفاوت اصلی این دو روش در تبدیل دوباره مبرد گازی به حالت مایع جهت تکرار چرخه تبرید میباشد، تبرید جذبی از روشی استفاده مینماید که بتواند با استفاده از حرارت این عمل را انجام دهد.
چرخه تبرید جذبی را میتوان به سه مرحله به شرح ذیل تقسیم نمود:
- تبدیل مایع به بخار: مبرد مایع در یک محیط با فشار نسبی پایین تبدیل به بخار میشود و محیط اطراف را خنک مینماید. به دلیل فشار پایین دمای بخار مبرد در حد مورد نیاز پایین میباشد.
- مبرد گازی توسط مایعی دیگر جذب میگردد. (بهطور مثال جذب آب توسط لیتیوم بروماید.)
- محلول جذبکننده و مبرد حرارت داده میشود که این عمل سبب بخار و جدا شدن مبرد از جذبکننده میشود. پس از این مرحله مبرد وارد کندانسور شده و با از دست دادن حرارت خود جهت تکرار چرخه تبرید تبدیل به مایع میگردد.
در چرخه تبرید تراکمی با استفاده از یک انرژی خارجی مانند الکتریسیته فشار مبرد در کمپرسور افزایش مییابد و سبب میشود تا ضمن تبدیل مبرد به حالت مایع، دما آن نیز جهت تبادل گرمایی در کندانسور بالا رود و پس از پایین آمدن دمای آن با عبور از یک شیر انبساط به محیط کم فشار وارد میشود و با بخار شدن در محیط کم فشار آن را خنک نماید.
مبرد بخار شده جهت تکرار چرخه مجدداً وارد کمپرسور میگردد.
تفاوت دیگر این دو چرخه تبرید سرمایش جذبی یا برودت جذبی در نوع مبرد میباشد در حالی که سیستمهای تراکمی با HCFC و CFCها کار میکنند مبرد سیستمهای جذبی آمونیاک و آب میباشد. با توجه به راندمان حدود ۳۰ درصدی نیروگاههای فسیلی تولید برق در ایران و ضریب عملکرد چیلرهای جذبی و تراکمی، برای تولید مقدار مساوی سرمایش، چیلرهای جذبی ۷۱ درصد بیشتر از چیلرهای تراکمی منابع اولیه انرژی مانند گاز یا نفت استفاده میکنند.
به همین دلیل استفاده از چیلرهای جذبی در مقایسه با چیلرهای تراکمی مقرون به صرفه نیست و در ایران به دلیل ارزان بودن غیرمتعارف گاز طبیعی در مقابل برق، استفاده از چیلرهای جذبی مقرون به صرفه است که البته با واقعی شدن قیمت گاز ایران هم به جمع دیگر کشورها خواهد پیوست.