به نوعی چیلر صنعتی که از آن در دستگاه هایی که به آب با دمای بسیار پایین نیاز دارند استفاده می شود، چیلر زیر صفر گفته می شود. به طور کلی این نوع چیلر ها را در ماشین آلات صنعتی و دستگاه هایی با مکانیزم مشخص به کار می برند و یا در جهت سرد سازی کنترل شده محصولات مورد استفاده قرار می دهند.
توضیح مختصری در مورد چیلر زیر صفر
در صنعت امروزی معمولا بعضی دستگاه ها مانند: دستگاه تزریق پلاستیک و دستگاه لیزر و در برخی صنعت ها مانند: صنعت چاپ و صنعت پزشکی و. . . نیاز به آب در دمای زیر 5 درجه سانتی گراد دارند. در این موارد از چیلر زیر صفر استفاده می کنند. یکی از مهمترین موارد برای کنترل سیستم تمامی چیلر ها استفاده از ضد یخ (آنتی فریز) است. همان طور که می دانید آب در دمای صفر درجه شروع به یخ زدن می کند و این یخ زدگی باعث ایجاد مشکلات و آسیب های جدی به سیستم های داخلی چیلر زیر صفر می کند.
به همین منظور برای جلو گیری از یخ زدگی لوله های اُپراتور و مبدل های چیلر، باید از محلول ضد یخ در این نوع سیستم ها استفاده شود. از دیگر عملکرد های این گونه از چیلر ها می توان به، استفاده از تغییر دور فن های چیلر برای کنترل فشار کندانسور آن ها اشاره کرد.
علت این کار این است که با کم شدن دمای آب میزان فشار نیز کاهش پیدا می کند. به دلیل اینکه این نوع چیلر ها در تمامی فصول سال به خصوص فصل سرد( پاییز و زمستان) نیز مورد استفاده قرار می گیرند. کنترل دور فن کندانسور چیلر ها از اهمیت بیشتری برخوردار است.
گلیکول ( ضد یخ ) مورد استفاده
این نوع ضد یخ برای جلوگیری از یخ زدن آب درون لوله های اُپراتور و مبدل های چیلر مورد استفاده قرار می گیرد. به این صورت که مقداری از آن درون مخزن سیستم اضافه می شود. انجام این عمل چیلر بالای صفر را به چیلر زیر صفر تبدیل می کند. این ماده عموما در دو نوع و به دو شکل:
• پروپیلن گلیکول
• اتیلن گلیکول موجود است.
اتیلن گلیکول نسبت به نوع دیگر کاربرد بیشتری دارد. اما استفاده از پروپیلن گلیکول خالص نسبت به اتیلن گلیکول، گزینه بهتری برای مواردی که در تماس مستقیم با محصولات صنعتی مانند: مواد دارویی، مواد غذایی و آب آشامیدنی است. تغییر غلظت گلیکول با دمای آب رابطه مستقیم دارد به این صورت که هر چقدر غلظت گلیکول بیشتر باشد میزان دما برای انجماد آب نیز کاهش بیشتری پیدا می کند.
انواع چیلر زیر صفر
این نوع چیلر ها بر طبق سیستم کمپرسور به کار رفته در آن ها دسته بندی می شوند. که از انواع آن می توان به:
• سانتریفیوژی
• صنعتی پیستونی
• اسکرال و اسکرو اشاره کرد.
چیلر زیر صفر سانتریفیوژی
ظرفیت این نوع محصول 300 الی 1000 تن تبرید است و قابلیت کاهش دمای آب از صفر درجه سانتی گراد تا منفی 25 درجه سانتی گراد را دارا می باشند. این نوع محصول از عمر طولانی تری برخوردار است و از هزینه نگهداری آن بسیار کمتری برخوردار است. از کاربرد های این نوع محصول می توان به :
• صنایع بیولوژیکی دارویی
• صنایع انجماد مواد غذایی
• صنایع پتروشیمی و. . . . اشاره کرد.
چیلر زیر صفر صنعتی پیستونی
کمپرسور به کار رفته در این نوع چیلر از نوع سیلندر پیستونی است. که از این نوع کمپرسورها با توجه به نیاز دستگاه در شرایط دمایی پایین استفاده می شود. این نوع چیلر ها از نظر نوع، در دو دسته هوا خنک و آب خنک قرار می گیرند.
این نوع محصول با دارا بودن قابلیت تحمل فشار بسیار بالا گزینه مناسبی برای استفاده در مناطق با شرایط آب و هوای شرجی و گرم می باشند. در این نوع چیلر ها پاک سازی دوره ای اجزای داخلی و دریچه ها از اهمیت بالایی برخوردار است. معمولا در این نوع چیلر ها ظرفیت مجموع کمپرسور ها را پنجاه درصد بیشتر از ظرفیت واقعی در نظر می گیرند.
چیلر زیر صفر اسکرال
این نوع چیلر ها در بخش های مختلفی مورد استفاده قرار می گیرند. از کاربردهای آن ها می توان به:
• هتل ها و رستوران ها
• سینما و تالار ها
• باشگاه ها و مدارس
• ساختمان های مسکونی و سوله ها
• واحد های صنعتی و. . . اشاره کرد. این نوع چیلر ها از ابعاد و حجم کمتری نسبت به سایر محصولات بهرمند هستند.
چیلر زیر صفر اسکرو
کمپرسور چیلر اسکرو از نوع مارپیچی (screw) است. به همین علت به این نوع از چیلر ها اسکرو گفته می شود. از مزایای استفاده از این نوع چیلر می توان به:
• لرزش و صدای کمتر
• کنترل ظرفیت به صورت پیوسته
• ابعاد کوچک و وزن کمتر و. . . اشاره کرد
کاربرد و ویژگی های چیلر زیر صفر
از ویژگی های این نوع محصول می توان به:
• وجود مدار کنترل ضد یخ در دستگاه با آراستگی خاص خود برای جلوگیری از یخ زدگی اجزا و مبدل ها
• کاهش یا افزایش دور فن های کندانسور به طور اتوماتیک جهت تنظیم فشار مبرد در کندانسور
• تفاوت چیلر زیر صفر نسبت به چیلر های معمولی از نظر تجهیزات کنترل کننده، اجزای سیستم و تفاوت شیر انبساطی
• استفاده نوع خاصی از کمپرسور ها در این محصول جهت کنترل فشار به صورت اتوماتیک
• جای گذاری و نصب پمپ و مخزن مناسب آب و. . . اشاره کرد.
همان طور که گفته شد این نوع چیلر از ویژگی های مناسبی برخوردار است به همین منظور گزینه مناسبی برای استفاده در دستگاه ها و مکان های مختلفی به شمار می روند.
از این کاربرد ها می توان به:
• برای رطوبت گیری
• برای سالن های اسکیت روی یخ
• در فرآیند های نگهداری و تولید مواد غذایی، محصولات لبنی و نوشیدنی ها
• در یخسازی
• انجماد و ذخیره سازی
• صنایع شیمیایی، مخابراتی، نساجی و. .
• آزمایشگاه های خاص و. . . اشاره کرد.
از چه نوع کمپرسوری استفاده می شود؟
نوع کمپرسور استفاده شده در چیلر زیر صفر با بقیه چیلر ها متفاوت است. بدین صورت که CFM کمپرسور در چیلر زیر صفر بیشتر است و علت، پایین بودن فشار گاز مبرد در آن است. به همین دلیل پیشنهاد شرکت های معتبر کمپرسور سازی استفاده از نوع خاصی از کمپرسورهاست، که یکی از قابلیت های آن ها ایجاد دمای بسیار پایین به طور اتوماتیک است. استفاده از این نوع کمپرسور ها دراین نوع محصول جزو بهترین گزینه ها محسوب می شود.